Complimenten en beloning

In dit programma spaart een kind met behulp van stickers of punten voor kleine beloningen. Eerder las u daar meer over. En natuurlijk geven we een leerling complimentjes voor het dappere gedrag. Dat dit niet zo eenvoudig is als het lijkt, leest u hieronder.

Belonen

Zet na een geslaagde oefening of spontane verbale uiting altijd direct samen met uw leerling een krul op de krullenkaart of plak een sticker. Wacht niet tot later op de dag, want daarmee vermindert de kracht van de beloning. Alleen nieuwe en spannende stappen worden beloond. Gedrag dat eenmaal gedurfd is en niet veel spanning meer oproept, wordt niet beloond.

Laat beloning niet te snel achterwege. Soms lijkt een kind het niet zo belangrijk te vinden en wordt het langzamerhand vergeten. Zolang het oefenen echter spanning oproept is het toch belangrijk. De voortgang kan stagneren als de beloning vergeten wordt.

Alleen belonen als het lukt

Soms lukt het een kind niet om een stap te zetten. Beloon niet als een oefening niet gelukt is, ook niet als je ziet dat het kind zijn best gedaan heeft! Dat is voelt soms oneerlijk. Het werkt echter averechts als een kind stickers verdient voor stappen die niet gemaakt zijn. Geef dan complimenten voor de poging en inzet. Maak een tussenstapje. zodat een kind snel alsnog een punt kan verdienen. Beloon pas als het echt gelukt is.

Een volle beloningskaart

Uw leerling spaart met de beloningskaarten voor een kleine beloning. In het begin zijn dat vaak materiële dingen, zoals een klein cadeautje of een ijsje. Later worden dat vooral sociale beloningen thuis: iets gezelligs doen, naar een speeltuin, samen koken. Sociale beloningen zijn ook op school goed bruikbaar. De meeste kinderen vinden het geweldig om hun leerkracht te helpen. Kunt u iets verzinnen wat uw leerling leuk zou vinden om te doen?

Via het portaal kunt u met ouders en therapeut afspreken wie de beloning geeft. Een volle stickerkaart hoeft geen dubbele beloning op te leveren. Het maakt het leuker als een kind de ene keer op school mag helpen en de volgende keer thuis iets speciaals verdient.

Complimenten

Complimenten zijn een vorm van beloning. Ze zijn belangrijk om dapper gedrag te stimuleren. Iedereen vindt het fijn om complimenten te krijgen. Al lijkt het alsof sommige kinderen het niet prettig te vinden.

Dat lijkt maar zo. Dat komt omdat ze het eng vinden om in de belangstelling te staan. Het is niet het compliment wat ze niet prettig vinden, maar teveel aandacht. Dan worden ze onzeker. Laat dan niet de complimenten achterwege, maar:

reageer niet te uitbundig
zeg het complimentje zachtjes tegen uw leerling zonder dat anderen het horen
geef het complimentje op een later moment
laat op een andere manier weten dat u het gezien heeft en trots bent, bijvoorbeeld met een knipoog of een duim

Complimenten die geen complimenten zijn

Soms zeg je iets wat als compliment of aanmoediging bedoeld is, maar het eigenlijk niet is. Onbedoeld geef je de boodschap dat een kind zijn angst of moeite overdreven heeft of dat zijn dappere gedrag eigenlijk niets voorstelde. Kijk maar eens naar dit voorbeeld:

“Zie je wel dat je het kan.”
Zo kan je het anders zeggen:
“Wat knap dat het je gelukt is.”

Nog een paar voorbeelden van mislukte complimenten en hoe je het anders kan zeggen:

“Zo moeilijk was het toch niet?”
“Ik weet dat je het moeilijk vond en toch heb je het gedaan. Dat is echt dapper zeg.”

“Het is echt niet eng.”
“Ik zie dat je het een beetje eng vindt. Laten we samen even gaan kijken.”

“Heb je je daar nou zo druk over gemaakt?”
“Je vond het echt spannend hè? Dat zag ik wel. Extra knap dat je het bent gaan proberen. Dapper van je.”

“Geeft niet hoor, dat het niet gelukt is om erop te klimmen.”
“Wat heb jij het goed geprobeerd zeg! Ik zag je klimmen. Vond je het leuk om te proberen? Ik vond het dapper hoor”