Therapie voor Selectief Mutisme

Een positief zelfbeeld

 
Je hoort vaak over het zelfbeeld van een kind. Maar wat is dat eigenlijk? En hoe krijg je een positief zelfbeeld?

Zelfbeeld

Kleine kinderen ontdekken zichzelf in de spiegel. Ze leren dat zij anders zijn dan anderen door hoe ze eruit zien, hun haarkleur en hun postuur. Ze zeggen “Ik ben al groot” als ze een ander kind zien dat kleiner is. Ze leren dat ze een jongen of een meisje zijn.

Zelfbeeld ontwikkelt zich door je te spiegelen aan anderen. Je weet pas dat je groot bent als je anderen ziet die kleiner zijn. Het is alleen van belang te weten dat je een jongen bent, als er ook meisjes bestaan.

Bij jonge kinderen is dat spiegelen vooral gericht op zichtbare kenmerken (groot-klein). Al snel komen daar ook eigenschappen bij. Het zelfbeeld is nog niet zo reëel. “Ik ben sneller dan jij!” zegt Latifa van 4 die nog niet weet dat haar vader haar liet winnen bij het rennen.

In de loop van de kindertijd wordt het zelfbeeld reëler. Anass weet dat hij niet de beste is van zijn voetbalteam, maar wel goed kan LEGO-bouwen. Kinderen krijgen ook een beeld van hun karaktereigenschappen. Pas in de puberteit wordt dat beeld steeds vollediger. Ze realiseren zich dan dat ze spontaan, ongeduldig, meelevend of opvliegend zijn. Dat beeld is niet af. Ons zelfbeeld blijft zich ontwikkelen.

Een positief of een negatief zelfbeeld

Meestal is het niet zo zwart-wit. Iedereen kan positieve en negatieve eigenschappen van zichzelf noemen. Toch twijfelen onzekere mensen vaak aan hun kwaliteiten. Zij noemen eerder hun negatieve kanten op of hechten te weinig waarde aan hun positieve kanten. Mensen met een positief zelfbeeld hebben meer oog voor hun positieve eigenschappen.

Hoe ontwikkelt zelfbeeld zich?

Je zou kunnen zeggen: in de spiegel. Doordat je je spiegelt aan anderen, zie je waarin je je onderscheidt. De reacties van anderen zijn daar belangrijk bij. Mensen die veel gepest zijn, hebben vaak een minder goed zelfbeeld: zij hebben van “hun spiegel” te vaak negatieve reacties gekregen.

Hoe versterk je het zelfbeeld van je kind?

Door positieve dingen te zeggen. Dat lijkt logisch. Maar alleen maar positieve dingen zeggen werkt niet. Kinderen blijven zichzelf spiegelen en als die positieve reacties niet kloppen met hun spiegelbeeld, dan voelen ze zich bedrogen. Help uw kind dus een reëel beeld te vormen van zichzelf. Daarin mag ruimte zijn voor minder sterke en sterke kanten.

Zelfbeeld gaat niet zozeer over waar je goed in bent. Het gaat over je bijzondere kanten. Karaktereigenschappen horen daar ook bij. We willen een kind niet het idee geven dat je overal goed of de beste in moet zijn. Het is vooral belangrijk een leuk mens te zijn. Vertel uw kind dus niet alleen dingen als: “Wat kan je dat goed.”, maar ook: “Lief van je dat je geholpen hebt.”, “Wat een doorzetter ben jij.”, “Aardig dat je dat vraagt.”