Therapie voor Selectief Mutisme

De rol van ouders

Begeleiding op langere termijn en in meer situaties

In dit programma spelen ouders een belangrijke rol. Ouders zijn degenen die hun kind op langere termijn begeleiden. Uit onderzoek weten we dat veel kinderen met selectief mutisme ook op lange termijn last houden van angstklachten en dat ze meestal ook in andere situaties behalve school, zwijgzaam zijn. Daarom is betrokkenheid van ouders zo belangrijk: ze kunnen het kind in meerdere situaties en langer dan de leerkracht uit de huidige klas helpen herinneren aan de vaardigheden die het kind nodig heeft om angst te overwinnen.

Voorbeeldfunctie

Soms zijn er in stand houdende factoren. Uit onderzoek weten we ook dat ouders van kinderen met selectief mutisme soms zelf ook angstig zijn in sociale situaties. Voor ouders die dit zelf herkennen is het nog moeilijker om hun kind te stimuleren tot zelfstandig gedrag. Soms zijn er ook zeer verlegen broertjes of zusjes in het gezin. Door ouders bij het programma te betrekken, kan de therapeut een voorbeeld geven in het reageren om verlegen gedrag. Voor ouders is het dan makkelijker om thuis mee te helpen met de torentaken, het kind te stimuleren tot dapper gedrag in dagelijkse situaties, en te helpen herinneren aan handige hulpjes waarmee de kinderen zichzelf kunnen helpen.

Betrekken van ouders

Door ouders als mediator te betrekken in het begin van het programma, leren zij al doende de stimulerende rol op zich te nemen. Het kind ervaart dat ouders de gedragsveranderingen ook erg belangrijk vinden en trots zijn als het lukt. Als de therapeut het kind in zijn of haar praktijk ziet, is de ouder vanzelf aanwezig. Als het gehele programma op school wordt uitgevoerd, is het verstandig om de ouders in het begin ook op school uit te nodigen.

Moeten ouders er steeds bij zijn?

Nee, zeker niet. Het is juist nuttig om het kind ook te stimuleren tot zelfstandigheid en het durven van nieuwe dingen als ouders er niet bij zijn. Ten slotte zitten ouders er ook in de klas niet bij. Vooral voor separatie-angstige kinderen is dit een belangrijk leerpunt. De therapeut varieert met de aanwezigheid van ouders. Als je de beschikking hebt over een one-way screen of video, kan je de ouder mee laten kijken. Zo blijft de therapeut de voorbeeldrol vervullen. Vaak is een ouder in het begin meer aanwezig, en later slechts een deel van de sessie. Torentaken worden samen met de ouder besproken om generalisatie naar andere situaties te vergroten.

Ouderbegeleiding

Spreek van tijd tot tijd met ouders zonder kind erbij. Dit biedt gelegenheid om hun vragen of zorgen te bespreken, observaties en eventuele disfunctionele reacties te bespreken en andere zaken die van belang zijn voor de voortgang van de behandeling. De informatie in het portaal voor ouders kan hierbij als leidraad gebruikt worden. Wanneer ouders deze informatie thuis niet makkelijk zelf kunnen lezen, kan deze in de ouderbegeleiding worden besproken.